Aantrekkelijke noodzaak - Column over Frankrijk
Mijn doordeweekse werkplek is de wereld in het klein. Lief en leed, verlovingen, huwelijken, scheidingen, de aanschaf van een huis, de tweede auto, soms zelfs een zwembad, alles passeert de revue. Een van de meest geliefde onderwerpen blijft het krijgen en hebben van kinderen. Daar heeft bijna iedereen mee te maken. En dat heeft ook de grootste gevolgen voor het bedrijf. Nu is het de beurt aan Emmanuelle. Gisteren werkte ze nog, zeven maanden zwanger. Elke dag reed ze zestig kilometer over een landweg om op haar werk te komen, ’s avonds weer terug. Vanaf vandaag is ze op non actief gesteld en is het wachten tot de baby wordt geboren. En wij maar wachten tot zij weer terugkomt. Over een half jaar, een jaar of misschien zelfs drie jaar. Met dat Franse ouderschapsverlof weet je het maar nooit…
Veel Franse vrouwen werken. Vaak fulltime. Daarnaast krijgen ze veel kinderen, meer dan de vrouwen in welk ander Europees land dan ook. Een knappe, opmerkelijke combinatie. Je zou er moe van worden! Tegelijkertijd is het historisch gezien niets nieuws. Franse vrouwen hebben altijd al gewerkt. Maar natuurlijk kan dat ook alleen met wat hulp van buitenaf.
Dat Franse vrouwen veel werken betekent trouwens niet dat ze carrière maken. Dat is andere koek. Ze verdienen gewoon een flink deel van het dagelijks brood. En dat moet ook wel, het leven is duur in dit land. Fransen zijn erg materialistisch ingesteld. Huis, auto, het moet allemaal goed voor elkaar zijn. Er wordt veel op afbetaling gekocht. Het huis wordt vaak levenslang, in etappes, verbouwd. Is er weer geld, dan gaan ze weer verder. Dat verklaart meteen waarom er zoveel onafs in dit land te vinden is: het geld was op. Daarnaast ligt de nadruk op de kwaliteit van het leven. Genieten van elkaars gezelschap onder het genot van een goede maaltijd. Met goede ingrediënten. Liever naar de slager en de banketbakker dan naar de supermarkt voor de smakelijke happen. Dat voel je natuurlijk wel in je portemonnee.
In dit land bestaat een positief beeld van de vrouw die werk en kinderen weet te combineren. Ze is dus niet direct een slechte moeder en ze voelt zich niet bij voorbaat al schuldig. Dat scheelt al een stuk bij het organiseren van het dagelijkse leven. Daarnaast wordt ze in alle opzichten, door kind- en oudervriendelijke voorzieningen van de overheid, geholpen bij haar klus. Werk verhindert niet het krijgen van kinderen. Eerder het tegendeel. Het hebben van een baan lijkt het krijgen van kinderen te bevorderen. Dit als gevolg van een gezinsvriendelijk overheidsbeleid.
Dat beleid is er niet om puur humane redenen. Het bevolkingspeil moet in stand worden gehouden, al is het maar om de toekomstige pensioenlasten te kunnen blijven dragen. Van oudsher is er daarom al een systeem van voorzieningen, uitkeringen en toeslagen voor ouders om het leven met kroost dragelijker te maken. De nourice, oftewel de nounou is niet weg te denken uit het Franse dagelijkse leven. Vroeger de voedster in dienst van welgestelden, is ze nu een gediplomeerd kinderverzorgster, een kleine zelfstandige die andermans kroost in eigen omgeving opvangt. Ze werkt voor werkende vrouwen. Zo houden ze elkaar aan het werk. Daarnaast zijn er crèches, kleuterscholen voor kinderen vanaf twee jaar, overblijfkantines voor de warme maaltijd, gesubsidieerde vakantiekolonies… Voor de bescheiden inkomens zijn deze voorzieningen deels of compleet gesubsidieerd. Hoe houden we de kleine Fransoosjes van de straat… Het werkt. Nou ja, tot een bepaalde leeftijd.
De Franse overheid heeft nu ook het bestaande ouderschapsverlof financieel aantrekkelijker gemaakt door een geboortepremie, een maandelijkse basisuitkering en een aanvullende uitkering. Ouderschapsverlof voor hem of haar, tegelijkertijd of achtereenvolgens, uit te bouwen tot 36 maanden, met financiële compensatie. Je wordt betaald voor het opvoeden van je eigen kind, het is tenslotte ook een hele klus. En je kunt terugkeer op de werkplek drie jaar lang uitstellen. Met behoud van recht op vorige baan, of een gelijkwaardige baan met een vergelijkbare beloning. Dus is er verlies van salaris, maar compensatie door uitkeringen. Daarnaast is er nog de gewone kinderbijslag, aantrekkelijker naarmate men meer kinderen heeft. Het lijkt alsof het hebben van kinderen er wel uit kan, met al die uitkeringen en voorzieningen. Dat het zelfs een lucratieve zaak is. Maar schijn bedriegt. Tegen de tijd dat het kind gaat studeren, wordt er vaak een lening afgesloten.
En wij maar afwachten wanneer Emmanuelle weer terugkomt. Twintig weken na de geboorte van haar spruit? Over een jaartje? Of pas over een paar jaar zoals collega’s Anna en Caroline die nu al meer dan anderhalf jaar op ouderschapsverlof zijn. Wanneer ze weer naar hun werk komen? Geen idee. Intussen doen wij hun baan er ook bij.
Klik hier voor ons woningaanbod
van 69 huizen en appartementen
te koop in 58 - Nièvre - Bourgogne - Frankrijk
