Geen weg terug - Column over Frankrijk
Roland, dan nog 10 jaar, wil al tijden kippen. Hij heeft gelijk. Er zijn welgeteld vijf kippenhokken rondom het huis, maar er is geen pluimvee te bekennen. Ik beloof hem dat er gezellig tokkende tweepoters zullen komen, maar alles op zijn tijd.
En die tijd komt, en zoals gewoonlijk onverwacht. Op een hete dag rijd ik met hem langs de kippenslachterij van B. De stank is om te snijden. Vrachtwagens rijden af en aan, wachten, worden vervolgens gelost. Kippen hangen met hun koppen uit de kisten, een deel ongetwijfeld dood, zo dicht zitten ze in de hitte op elkaar gepakt. Het is een zielige vertoning.
Te midden van dat leed scharrelt een aantal kippen in alle kleuren en maten op en langs het terrein. Er zitten zelfs een paar kippen onverstoorbaar te knikkebollen in het zand onder de struiken. "Die pak ik," zegt Roland monter, keurig in het Nederlands, maar rechtstreeks vanuit het Frans vertaald. Deze keer geen moraliserende woorden van mijn kant over het mijn en dijn; ook ik wil wel een verdwaalde kip. Ik schiet een heer aan, gehuld in witte stofjas, die met blote benen in rubberlaarzen over het terrein beent. Hij neemt me even op, om vervolgens de regels van de daar geldende pluimveewet uit te leggen.
Zo worden er aan het eind van elke werkdag enkele ontsnapte kippen teruggevangen. Alle kippen die het terrein verlaten zijn vogelvrij. Het is niet de bedoeling dat ik me op het terrein met de kippen bezighoud, maar goed, hij zal niet kijken. En zo komen we thuis met een zenuwachtige parelhoen, een parmantig wit kipje en een al wat steviger bruine. In allerijl wordt een ren gemaakt en stro in het hok gelegd.
Parel, Poucine en Caramel ontwikkelen zich tot goed gevederde, vriendelijke tweepoters. Buurvrouw heeft nog schapengaas op zolder liggen en zo wordt het kippenparadijs uitgebreid tot 500 m2. Vaak komen ze even kijken op de binnenplaats, in de moestuin of scharrelen ze het weiland in. Een buurman vindt dat er een haan bij moet, en die zit er op een ochtend dan ook plotseling, ineengedoken, bij. Toch blijft het een beetje zielig, vier kippen op zo'n groot terrein, daar moet dus verandering in komen...
Vanaf dat moment gaat alles in rap tempo. Wordt er eerst nog met beleid aangeschaft op de lokale markt (een grijze cendré, een statige sussex), daarna loopt het uit de hand. Krielkipjes zijn immers ook leuk, en daarmee begint het feest. Ze komen niet gezellig op stok, maar slapen in de bomen. Ze doen precies waar ze zin in hebben en houden van hun vrijheid. Eenmaal volwassen leggen ze overal eieren, behalve in de nesten. Ze broeden op de hooizolders, zodat er na drie weken onder luid gepiep een lading kuikentjes naar beneden stort, onder aanvoering van een luid schreeuwende ma kip. Het springen gaat op hoop van zegen. Gelukkig gaat het meestal goed.
Eitjes bij de vleet....die lusten we wel, maar de kippen zijn er puur voor het plezier. We worden ietwat meewarig aangekeken wanneer we vertellen dat onze kipfilet uit de supermarkt komt en niet van eigen bodem. Een Fransoos kan immers niet naar een kip of konijn kijken zonder honger te krijgen. Hoeveel kippen we hebben? Geen idee, waarschijnlijk te veel, dus er moet iets gebeuren.
En zo staan we op een vroege maandagochtend in de voorjaarsvakantie op de markt in Louhans. Met een kooi vol krielkippen, krielhanen en een mand met een dertigtal eieren. We staan tussen de Bressanen met kippen, eenden en konijnen. Vrouwen dragen schortjurken met een vestje eroverheen, mannen lopen veelal op klompen. Bijna iedereen heeft nog traditionele kooien, gemaakt van teen. Roland is opgewonden, hij gaat zijn waar verkopen en we overleggen de prijs. Ze zijn mooi vindt hij, dus ze mogen niet goedkoop weg. Zo wordt er bijna elk uur een kip verkocht, iedereen kiest de mooiste.
Na vier uren, tegen elven, zijn er nog welgeteld veertien over. Zijn geduld wordt op de proef gesteld. Veel kijkers, weinig kopers, het aanbod is immers enorm. Dan komt er een vriendelijke heer die bewondering uitspreekt over het pluimvee. Hij wil ze allemaal wel. Bij zoonlief breekt een glimlach door, hij rekent zich al rijk. Gelukzalig helpt hij met het overhevelen van de gevederde dieren, ze gaan een leuk leven tegemoet. Denkt hij. Met een even grote smile kondigt de man aan dat hij zo van kippen houdt. In zijn vriezer wel te verstaan. Dat komt hard aan, maar er is geen weg terug. Wij doen immers zaken.
Klik hier voor ons woningaanbod
van 70 huizen en appartementen
te koop in 58 - Nièvre - Bourgogne - Frankrijk
